های کشور خودمان باشند یا وارداتی، پیش از ورود به بازار میبایست برای صدور پروانه استاندارد از سازمان ملی استاندارد اقدام کنند.
به این‌ترتیب کارخانه یا شرکت واردکننده به صورت تصادفی تعدادی از محصولات موردنظر را برای سازمان ملی استاندارد ارسال می‌کند یا شرکتهای بازرسی که خود از زیرمجموعههای سازمان ملی استاندارد هستند، این کار را بر عهده میگیرند.
تا پیش از سال 85 ارزیابی و اجرای آزمونهای مختلف برای هر محصول در سازمان ملی اساندارد از سوی آزمایشگاههای خود این سازمان صورت میگرفت، اما پس از این تاریخ سازمان ملی استاندارد سیاست خود را روی تحقیق و پژوهش قرار میدهد و ارزیابی فرآوردهها را به آزمایشگاههای خصوصی، برونسپاری می‌کند.
شرکت دانشبنیان «آزما صنعت قائم» از آزمایشگاههای خصوصی زیر نظر سازمان ملی استاندارد است و با دراختیار داشتن 10 آزمایشگاه مجهز در حوزه های تجهیزات آتشنشانی، مبلمان و تجهیزات اداری، سنگ و دیسکهای برش و سایش، خوردگی مواد، کوانتومتری، مکانیکی، سختی سنجی، جوشکاری، متالوگرافی و شیرآلات بهداشتی، ساختمانی و صنعتی، آزمونهای لازم برای بررسی ضوابط استاندارد را اجرا می‌کند.
شرکت آزما صنعت قائم یک سال پس از شروع بحث خصوصی سازی سازمان ملی استاندارد، در سال 86 کار خود را در آزمایشگاه کوچکی در خیابان پاکستان منطقه عباس آباد تهران با امکان اجرای آزمون روی پنج فرآورده شامل الکترودهای جوشکاری، شیرآلات بهداشتی، ظروف با پوشش نچسب (تفلون)، دیسک های برش و سایش و شیرهای ساختمانی آغاز کرد.
امیرحسین رفیعی آشتیانی، مدیرفنی شرکت آزمایشگاهی آزما صنعت قائم میگوید: «پدر من، آقای محمدرضا رفیعی آشتیانی، همان سال به عنوان کارشناس آزمایشگاه متالورژی از سازمان ملی استاندارد بازنشسته شده بود و من با پشتوانه تجربه پدر، این شرکت را تاسیس کردم.» تقریبا پس از گذشت یکسال ونیم از فعالیت آزما صنعت قائم، این آزمایشگاه برای گسترش فعالیتهای خود به فضای بزرگتری نیاز داشت و به سوله ای در وردآورد نقل مکان می‌کند. اکنون با مناسب سازی شرایط محیطی و تجهیز سوله، امکان برگزاری آزمون برای 90 محصول در این مجموعه فراهم است.
مدیرفنی این شرکت درباره مشتریهای آزما صنعت قائم به جام جم میگوید: «مشتریهای ما ابتدا از سوی سازمان ملی استاندارد معرفی میشد، ولی به مرور با شرکت در نمایشگاههای مختلف، فعالیت در فضای مجازی و بهروزرسانی سایت آزمایشگاه، مشتریهای خصوصی خود را نیز جذب کردیم. همچنین دو سال پیش نیز در شبکه راهبردی زیرنظر شبکه راهبردی و فناوری ریاست جمهوری، مورد پذیرش قرار گرفتیم.»
شکلگیری اتحادیه آزمایشگاهها راه حل رفع مشکلات آنها
مشتریان آزمایشگاههای استاندارد در دو دسته قرار میگیرند: یا مشتریهایی هستند که به صورت شخصی و مستقل مراجعه میکنند، یا آنها را سازمان استاندارد به آزمایشگاهها معرفی می‌کند. درمورد مشتریهای دسته دوم ماجرا به اینشکل است که شرکتهای بازرسی تعدادی نمونه محصول را از انبار یا خط تولیدی تولیدکنندگان برای آزمایشگاههای استاندارد ارسال میکنند و کارخانه ها نیز میتوانند نتیجه آزمون تمام بندهای استاندارد را ازطریق «سامانه سینا» مشاهده کنند.
امیرحسین رفیعی آشتیانی با اشاره به اینکه هزینه این دسته از مشتریان بر اساس تعرفه های سازمان ملی استاندارد تعیین میشود، میگوید: «مواد مصرفی آزمایشگاهها معمولا وارداتی و بسیار گران‌قیمت هستند. وقتی برای آزمونها، هزینه کارشناس، مواد مصرفی، استهلاک دستگاه ها را کنار هم میگذارید، بسیار بیشتر از تعرفه های تعریف شده است. این موضوع آزمایشگاهها را با چالش روبرو کرده است و باعث شده گاهی یک‌سری از آزمونها را اجرا نکنند یا در مواردی مجبور به تعطیلی کسب وکار خود شده اند.»
مدیر فنی این آزمایشگاه معتقد است با ایجاد هم افزایی و افزایش ارتباط بین آزمایشگاهها، نیاز است علاوه بر انجمن آزمایشگاهها، اتحادیه صنفی آزمایشگاهها نیز شکل گیرد تا بتوانند مسائل و مشکلاتی مثل تعیین تعرفه ها، تأمین مواد اولیه، خرید تجهیزات و … را از این مسیر پیگیری کنند.
پیوستن به سامانه های جهانی راهی برای تسهیل سفارشهای خارجی
مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NACI) صادرکننده گواهینامه 17025 برای آزمایشگاههایی است که کالیبراسیون و آزمونهای آزمایشگاهشان بر اساس استاندارد 17025 تایید شده باشد. مدیر فنی این آزمایشگاه با اشاره به اینکه مرکز ملی تایید صلاحیت ایران هنوز نتوانسته است به اتحادیه بین المللی تایید صلاحیت آزمایشگاهی (ILAC) بپیوندد و عملکردش مورد تایید استانداردهای بین المللی قرار گیرد، میگوید: «درحال حاضر شرکتهای بازرسی بین المللی به صورت واسطه آزمونها و گواهی های صادر شده از سوی آزمایشگاههایی مثل ما را تایید میکنند، درحالیکه اگر ایران به ILAC بپیوندد، راحت تر میتوانیم سفارش از مشتریهای خارجی داشته باشیم.»
مزیتهای رقابتی «آزما صنعت قائم»
اجرای آزمون بارنده های آتش خاموشکن: تاحدود سه چهار سال پیش بارنده های آتش خاموشکن یا سامانه های اطفای حریق درکشور تولید نمی شد و وارداتی بود. زمانی که تولیدکنندگان به تولید این فرآورده روی آوردند، برای دریافت تائیدیه استاندارد، هیچ آزمایشگاهی در کشور تجهیزات اجرای آزمونهای لازم را نداشت. از طرفی این آزمونها فوق
امیرحسین رفیعی آشتیانی دراینباره میگوید: «ما جلسات مطالعاتی متعددی را با تولیدکنندگان این فرآورده برگزار کردیم و تمام دستگاههای این آزمونها را خودمان طراحی کردیم و ساختیم. بهاینترتیب تولیدکنندگان این فرآورده در کشور برای دریافت تاییدیه استاندارد، دیگر مشکلی نخواهند داشت.»
هزینه کمتر: بهگفته مدیرفنی آزمایشگاه آزما صنعت قائم، هزینه آزمونهای این آزمایشگاه، نسبت به آزمایشگاههای مشابه، حدود 20درصد کمتر است